Gần đây, Curiosity đã tìm thấy bằng chứng về các ao hồ cổ đại trên bề mặt Sao Hỏa , với những dấu tích rõ ràng của nước lỏng tồn tại cách đây 3,7 tỷ năm. Phát hiện này mở ra những góc nhìn mới về khả năng Sao Hỏa từng có môi trường thuận lợi cho sự sống.
Trong hành trình khám phá tại miệng núi lửa Gale, Curiosity đã phát hiện những gợn sóng nhỏ được bảo tồn trong đá, tương tự như đáy hồ cát trên Trái Đất . Những gợn sóng này thường được tạo ra khi nước bị gió di chuyển qua các vùng nước nông, cho thấy bề mặt Sao Hỏa từng có ao hồ tự nhiên mà không bị băng bao phủ.
Nhóm nghiên cứu do John Grotzinger, nhà địa chất học tại Caltech, dẫn đầu đã công bố phát hiện này trên tạp chí Science Advances . Theo đó, hai bộ gợn sóng được tìm thấy: một tại “mỏm cây cung” trong khu vực cồn cát cổ, và một tại các tảng đá giàu sunfat thuộc khu vực đánh dấu Amapari. Phân tích chi tiết cho thấy khí hậu và bầu khí quyển Sao Hỏa vào thời điểm đó phải ấm áp và dày đặc hơn hiện tại, đủ để duy trì nước lỏng.
Dựa trên các gợn sóng, nhóm nghiên cứu đã tạo ra các mô hình máy tính để ước tính kích thước và độ sâu của những ao hồ cổ đại. Kết quả cho thấy các ao này rất nông, với chiều sâu chưa đến 2 mét. Gợn sóng cao khoảng 6 mm và cách nhau từ 4 đến 5 cm, mang lại những dữ liệu quý giá về môi trường cổ đại trên Sao Hỏa .
Sao Hỏa , hành tinh thứ tư trong Hệ Mặt trời, được biết đến với màu đỏ đặc trưng do oxit sắt trên bề mặt. Dù có nhiều điểm tương đồng với Trái Đất , như thung lũng, núi lửa và lòng sông khô, Sao Hỏa hiện tại là một nơi khắc nghiệt với bề mặt lạnh và khô, khí quyển mỏng không thể duy trì sự sống như trên Trái Đất . Tuy nhiên, phát hiện mới này chỉ ra rằng hành tinh đỏ từng có một môi trường ấm áp và có khả năng duy trì nước lỏng trong thời gian dài.
Phát hiện này không chỉ cung cấp thêm bằng chứng về nước lỏng trên Sao Hỏa mà còn giúp các nhà khoa học lập bản đồ môi trường cổ đại của hành tinh này. Sự khác biệt nhỏ về thời gian hình thành giữa hai bộ gợn sóng tại các khu vực khác nhau cho thấy rằng khí hậu ấm áp và bầu khí quyển dày đặc của Sao Hỏa có thể đã xuất hiện nhiều lần hoặc kéo dài trong một khoảng thời gian đáng kể.
Tàu thăm dò Opportunity trước đây từng phát hiện gợn sóng trên bề mặt Sao Hỏa , nhưng đây là lần đầu tiên các nhà khoa học xác nhận rõ ràng chúng được tạo ra bởi nước lỏng. Khám phá mới này mang lại cái nhìn sâu sắc hơn về môi trường cổ đại của hành tinh đỏ, nơi từng có thể tồn tại các vùng nước nông rải rác.
Phát hiện từ Curiosity không chỉ củng cố thêm khả năng Sao Hỏa từng có nước lỏng mà còn đặt ra câu hỏi liệu môi trường cổ đại này có đủ điều kiện để hỗ trợ sự sống nguyên thủy hay không. Những dữ liệu thu thập được sẽ đóng vai trò nền tảng cho các sứ mệnh thám hiểm trong tương lai, chẳng hạn như sứ mệnh đưa con người lên Sao Hỏa và tìm kiếm dấu hiệu của sự sống trong quá khứ.
Khám phá về các ao hồ cổ đại trên Sao Hỏa là một bước tiến lớn, mở ra thêm nhiều hy vọng trong việc giải mã lịch sử và tiềm năng của hành tinh đỏ. Nhưng liệu những “gợn sóng cổ đại” này có phải là dấu vết của một hành tinh từng sống động? Câu trả lời vẫn còn là một bí ẩn, chờ đợi các thế hệ nhà khoa học tiếp tục khám phá.
